توسعه یک مدل ارزیابی ریسک پروژه های سد سازی با استفاده از روش دلفی و الگوریتم ژنتیک

با بروز پدیده تغییرات آب و هوایی، دو سانحه طبیعی خشکسالی و سیل، بخش‌های مختلف کره زمین را تحت تاثیر قرار می دهند. کشور ما نیز در چند سال اخیر بطور مداوم دستخوش سیلاب‌ها و خشکسالی‌های شدید در برخی مناطق بوده است. از اثرات مخرب خشکسالی می توان به از بین رفتن پوشش گیاهی و نیز بروز سیلاب‌های مخرب که می تواند باعث آسیب رساندن به مزارع و شسته شدن خاک حاصلخیز شود، اشاره نمود. برای جلوگیری یا کاهش صدمات ناشی از خشکسالی و سیل، با احداث سدها، می توان ضمن پیشگیری از سیل، برای افزایش پتاسیل آبی موجود همچون افزایش رطوبت خاک، از تغذیه آبخوان‌های زیرزمینی نیز بهره برد. این تحقیق به تعیین ریسک ها و رتبه بندی آنها در پروژه های عمرانی؛ بخصوص پروژه های سد سازی با استفاده از روش دلفی و الگوریتم ژنتیک می پردازد. انتخاب و اجرای پروژه با کمترین ریسک، می تواند به صرفه جویی های اقتصادی، استفاده بهینه از منابع، بالا بردن بهره وری، مهار سیلابها و تامین آب مورد نیاز شرب، کشاورزی و صنعت منجر می گردد. برای ارزیابی ریسک پروژه ها ابتدا پارامترهای ریسک در پروژه ها مشخص و اولویت بندی گردیدند و سپس براساس الگوریتم ژنتیک، درمیان یکسری از جواب های مساله، بهترین گزینه انتخاب می گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با اولویت بندی معیارها و تعریف تابع هدف بهینه که بتواند برای همه گزینه ها و براساس اولویت معیارها، پروژه بهینه را با اعمال عملگرهای ژنتیک بر روی هر نسل و انتخاب بهترین ها برای نسل بعد، می توان کم ریسک ترین پروژه را انتخاب و اجرا نمود.