با بروز پدیده تغییرات آب و هوایی، دو سانحه طبیعی خشکسالی و سیل، بخشهای مختلف کره زمین را تحت تاثیر قرار می دهند. کشور ما نیز در چند سال اخیر بطور مداوم دستخوش سیلابها و خشکسالیهای شدید در برخی مناطق بوده است. از اثرات مخرب خشکسالی می توان به از بین رفتن پوشش گیاهی و نیز بروز سیلابهای مخرب که می تواند باعث آسیب رساندن به مزارع و شسته شدن خاک حاصلخیز شود، اشاره نمود. برای جلوگیری یا کاهش صدمات ناشی از خشکسالی و سیل، با احداث سدها، می توان ضمن پیشگیری از سیل، برای افزایش پتاسیل آبی موجود همچون افزایش رطوبت خاک، از تغذیه آبخوانهای زیرزمینی نیز بهره برد. این تحقیق به تعیین ریسک ها و رتبه بندی آنها در پروژه های عمرانی؛ بخصوص پروژه های سد سازی با استفاده از روش دلفی و الگوریتم ژنتیک می پردازد. انتخاب و اجرای پروژه با کمترین ریسک، می تواند به صرفه جویی های اقتصادی، استفاده بهینه از منابع، بالا بردن بهره وری، مهار سیلابها و تامین آب مورد نیاز شرب، کشاورزی و صنعت منجر می گردد. برای ارزیابی ریسک پروژه ها ابتدا پارامترهای ریسک در پروژه ها مشخص و اولویت بندی گردیدند و سپس براساس الگوریتم ژنتیک، درمیان یکسری از جواب های مساله، بهترین گزینه انتخاب می گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با اولویت بندی معیارها و تعریف تابع هدف بهینه که بتواند برای همه گزینه ها و براساس اولویت معیارها، پروژه بهینه را با اعمال عملگرهای ژنتیک بر روی هر نسل و انتخاب بهترین ها برای نسل بعد، می توان کم ریسک ترین پروژه را انتخاب و اجرا نمود.
این تحقیق به تعیین اهمیت ریسک ها و رتبه بندی آنها در پروژه های عمرانی و سپس اولویت بندی پروژه های مختلف براساس ریسک ها، بخصوص در پروژه های سد سازی، با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی می پردازد. انتخاب و اجرای پروژه با کمترین ریسک، می تواند اثرات زیادی بر زمان و هزینه اجرای پروژه های عمرانی و سد سازی داشته باشد. ازجمله این اثرات، می توان به صرفه جویی های اقتصادی، استفاده بهینه از منابع و بالا بردن بهره وری اشاره نمود. برای ارزیابی ریسک پروژه ها لازم است ابتدا پارامترهای ریسک در پروژه ها مشخص و اولویت بندی شوند و سپس با مقایسه های دودویی، رتبه ریسک ها تعیین و تاثیر آنها بر پروژه های مورد نظر محاسبه شود. بنابراین فرایند تحلیل سلسله مراتبی می تواند یکی از راه حل های این ارزیابی باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با اولویت بندی معیارها، انجام مقایسات زوجی و محاسبه وزن نسبی هر معیار به راحتی می توان کم ریسک ترین پروژه را انتخاب و اجرا نمود.
یکی از عواملی که می تواند پروژه های بزرگ را از لحاظ اقتصادی، مقرون به صرفه کند، مدیریت اثربخش ریسک و فاکتورهای آن می باشد. پروژه های سدسازی با صرف زمان و هزینه های زیاد و شرایط مکانی پیچیده دارای ریسک بیشتری نسبت به سایر پروژه های عمرانی می باشند. این تحقیق به تعیین اهمیت ریسک ها و رتبه بندی آنها در پروژه های سدسازی و سپس اولویت بندی پروژه های مختلف براساس ریسک ها، با استفاده از روش دلفی و TOPSIS می پردازد. برای ارزیابی ریسک پروژه ها لازم است ابتدا پارامترهای ریسک در پروژه ها مشخص و اولویت بندی شوند و سپس با روش TOPSIS رتبه فاکتورهای ریسک تعیین و تاثیر آنها بر پروژه های مورد نظر محاسبه می شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که با اولویت بندی معیارها، محاسبه وزن نسبی هر معیار و ارزیابی پارامترهای ریسک در مجموع، به راحتی می توان کم ریسک ترین پروژه را انتخاب و اجرا نمود.